Τι είναι η γαστροοισοφαγική παλινδρόμηση;
Μετά τη μάσηση και την κατάποση της τροφής, αυτή εισέρχεται στον οισοφάγο και στη συνέχεια στο στομάχι. Στην ένωση του οισοφάγου και του στόμαχου υπάρχει ένας σφιγκτήρας, ο κατώτερος οισοφαγικός σφιγκτήρας, ο οποίος εμποδίζει την επιστροφή του φαγητού από το στομάχι ξανά στον οισοφάγο. Για τη σωστή λειτουργία ωστόσο του σφιγκτήρα, θα πρέπει να υπάρχει μια συγκεκριμένη πίεση εκεί. Η μείωση της πίεσης του κατώτερου οισοφαγικού σφιγκτήρα μπορεί να οδηγήσει σε γαστροοισοφαγική παλινδρόμηση.
Στην κατάσταση αυτή, το περιεχόμενο του στομάχου, συμπεριλαμβανομένου και του υδροχλωρικού οξέος, επιστρέφουν (παλινδρομούν) προς τα επάνω, δηλαδή από το στομάχι στον οισοφάγο, προκαλώντας ερεθισμό στα τοιχώματα του οισοφάγου. Η συχνή παλινδρόμηση του υδροχλωρικού οξέος στον οισοφάγο μπορεί να προκαλέσει μεγάλες βλάβες στην περιοχή αυτή. Το άτομο που πάσχει από την κατάσταση αυτή παρουσιάζει συνήθως αίσθημα καύσου στην περιοχή του στήθους, θωρακικό πόνο μη καρδιακής αιτιολογίας, χρόνιο βήχα, άσθμα και δυσφαγία.
Πως μπορεί να μειωθείη πίεση του κατώτερου οισοφαγικού σφιγκτήρα;
Υπάρχουν αρκετά τρόφιμα και ουσίες τα οποία έχουν βρεθεί ότι μπορούν να μειώσουν την πίεση του κατώτερου οισοφαγικού σφιγκτήρα. Είναι σημαντικό να γνωρίζουν τα άτομα που πάσχουν από αυτή τη νόσο ποιες είναι οι ουσίες αυτές και να τις περιορίσουν στο ελάχιστο δυνατό.
Οι κυριότερες είναι:
- Γεύματα πλούσια σε λίπος,
- Γλυκά και ιδίως η σοκολάτα, κυρίως λόγω της υψηλής περιεκτικότητας σε λίπος,
- Αναψυκτικά και χυμοί, ιδιαίτερα των εσπεριδοειδών και της τομάτας,
- Κάπνισμα,
- Αλκοόλ,
- Αφεψήματα, όπως της μέντας και του δυόσμου.
Ποιοι άλλοι διαιτητικοί παράγοντες μπορούν να προκαλέσουν ενοχλήσεις και επιδείνωση των συμπτωμάτων;
Άλλοι παράγοντες που μπορούν να προκαλέσουν ενοχλήσεις είναι οι ουσίες που αυξάνουν τις εκκρίσεις του στομάχου, και ιδιαίτερα την παραγωγή υδροχλωρικού οξέος. Το αλκοόλ, ο καφές (με ή χωρίς καφεΐνη), και οι μεθυλξανθίνες (ουσίες που περιέχονται μεταξύ άλλων στο τσάι) διεγείρουν την παραγωγή υγρών στο στομάχι, συμπεριλαμβανομένου οξέων. Η κατανάλωση των ουσιών αυτών ή των τροφίμων που τις περιέχουν, μπορεί να επιδεινώσει την κατάσταση ενός ήδη ερεθισμένου οισοφάγου.
Ποια τρόφιμα μπορούν να αυξήσουν την πίεση του κατώτερου οισοφαγικού σφιγκτήρα;
Τρόφιμα που μπορούν να αυξήσουν την πίεση του κατώτερου οισοφαγικού σφιγκτήρα είναι αυτά με υψηλή περιεκτικότητα σε πρωτεΐνη. Τέτοιου είδους τρόφιμα είναι το κόκκινο κρέας, τα πουλερικά, το ψάρι, το τυρί και τα γαλακτοκομικά προϊόντα χαμηλά σε λιπαρά. Ωστόσο, χρειάζεται προσοχή ώστε η πρόσληψη αυτών των τροφίμων να μην είναι υπερβολική, καθώς υπάρχει περίπτωση να χειροτερέψει η κατάσταση. Για τον λόγο αυτό είναι απαραίτητη η συζήτηση με τον διαιτολόγο για τον καθορισμό ενός εξατομικευμένου διαιτολογικού προγράμματος.
Υπάρχουν άλλα σημεία που πρέπει να προσεχθούν;
Εκτός από τις παραπάνω διαιτητικές συστάσεις, τα άτομα που πάσχουν από γαστροοισοφαγική παλινδρόμηση θα πρέπει να έχουν υπόψη ότι ένα επεισόδιο παλινδρόμησης είναι πιο πιθανό να συμβεί μετά από την κατανάλωση ενός μεγάλου γεύματος. Επομένως είναι σημαντικό να υπάρχουν μικρά και συχνά γεύματα μέσα στην ημέρα. Η ύπαρξη επιπλέον κιλών μπορεί επίσης να επιφέρει παλινδρομικό επεισόδιο και είναι απαραίτητη η μείωση του βάρους όταν αυτό δεν βρίσκεται στα φυσιολογικά επίπεδα. Τέλος, ένα τέτοιο επεισόδιο μπορεί να επέλθει όταν το περιεχόμενο του στομάχου βρίσκεται πιο κοντά στον οισοφαγικό σφιγκτήρα, όπως για παράδειγμα όταν το άτομο είναι ξαπλωμένο ή όταν το κορμί είναι λυγισμένο. Έτσι, συνίσταται η αποφυγή της κατάκλισης για τουλάχιστον 2 ώρες μετά το γεύμα και η ανύψωση του κεφαλιού και του κορμού κατά τον ύπνο.
Συνοπτικά
Αποφύγετε ουσίες οι οποίες μπορούν να μειώσουν ακόμα περισσότερο την πίεση του κατώτερου οισοφαγικού σφιγκτήρα, η οποία είναι ήδη χαμηλή λόγω της πάθησης.
Αποφύγετε ουσίες οι οποίες μπορούν να αυξήσουν την έκκριση των οξέων του στομάχου, των οποίων η αυξημένη συγκέντρωση θα προκαλέσει σοβαρούς ερεθισμούς στον οισοφάγο στην περίπτωση που υπάρξει επεισόδιο παλινδρόμησης.
Αυξήστε την κατανάλωση τροφίμων που αυξάνουν την πίεση του οισοφαγικού σφιγκτήρα.
Καταναλώστε μικρά και συχνά γεύματα κατά τη διάρκεια της ημέρας και αποφύγετε τα μεγάλα γεύματα που θα αυξήσουν πολύ τον όγκο του στομάχου.
Προτιμήστε την κατανάλωση υγρών μεταξύ των γευμάτων αντί κατά τη διάρκεια αυτών, ώστε να αποφεύγονται μεγάλες αυξήσεις του γαστρικού περιεχομένου.
Προσπαθήστε να χάστε βάρος σε περίπτωση που υπάρχουν επιπλέον κιλά.
Αποφύγετε τα στενά ρούχα.
Αποφύγετε την κατάκλιση αμέσως μετά το γεύμα, όπως επίσης και την κάμψη του κορμού για τουλάχιστον 2 ώρες μετά το γεύμα. Η κατάκλιση στο αριστερό πλευρό ίσως να βοηθήσει κάποιους.
Αποφύγετε τη σωματική δραστηριότητα αμέσως μετά τα γεύματα.
